Αμυντική Λειτουργία
Στην άμυνα με οποιονδήποτε σχηματισμό, είναι σημαντικό οι παίκτες να έχουν κατανοήσει σε βάθος τις βασικές αρχές του παιχνιδιού και τους ρόλους που πρέπει να επιτελέσει ο καθένας.
Η άμυνα συνεπάγεται την άσκηση πίεσης στον παίκτη που έχει την κατοχή της μπάλας, πίεση κατευθυνόμενη έτσι ώστε να βοηθά στην επανάκτηση της κατοχής, με τη βοήθεια και την αλληλοκάλυψη των συμπαικτών, που θα πρέπει να είναι σε θέση να γυρίζουν στις θέσεις τους, να μαρκάρουν και να γνωρίζουν πότε, πού και πώς να ανακόπτουν τον αντίπαλο.
Πριν να αναπτύξουμε την κατανόηση του παιχνιδιού με τρεις παίκτες στην άμυνα, θα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι οι παίκτες μας έχουν κατανοήσει αυτές τις βασικές αλλά θεμελιώδεις αρχές. Θα πρέπει να αρχίσουμε την διδασκαλία με μια άσκηση με δύο αμυντικούς μπακ. Η άσκηση μπορεί να εξελιχθεί με τρεις αμυντικούς μπακ με τον λίμπερο από τη στιγμή που οι παίκτες κατέχουν τις βασικές τεχνικές της άμυνας.
Διάγραμμα 1: Τεχνικές ατομικής άμυνας.
Αυτή η πρώτη άσκηση επιτρέπει τη λεπτομερή εξέταση των παραπάνω βασικών αρχών.
Σ’ αυτήν την αρχική άσκηση έχουμε έναν κεντρικό παίκτη που τροφοδοτεί εναλλασσόμενα τους παίκτες στα πλάγια. Ο παίκτης που πήρε την πάσα δίνει την μπάλα στον επιθετικό που βρίσκεται στην ίδια πλευρά του γηπέδου.
Στο γήπεδο έχουμε τοποθετήσει κώνους σε δύο ζώνες έτσι ώστε να ευνοείται το 1x1.
Ο παίκτης που έχει την κατοχή προσπαθεί να περάσει τον αμυντικό και να σκοράρει.
Οι αμυντικοί παραμένουν στις ζώνες που σχηματίζουν οι κώνοι. Όσο οι αρχικοί δύο παίκτες μονομαχούν, οι υπόλοιποι παραμένουν στις θέσεις τους και περιμένουν τη σειρά τους.
Διάγραμμα 2: Τεχνικές ατομικής άμυνας
Σ’αυτήν την άσκηση ο αμυντικός πρέπει να προσπαθήσει να πιέσει τον επιθετικό τη στιγμή που η μπάλα φεύγει από τα πόδια του αμυντικού παίκτη που τον τροφοδοτεί. Η άσκηση πίεσης από εκείνη τη στιγμή έχει καθοριστική σημασία έτσι ώστε ο επιθετικός να κρατηθεί όσο το δυνατόν μακρύτερα από το τέρμα και να μην του δοθεί ελεύθερος χώρος για την επίθεση.
Είναι επίσης απαραίτητο στο στάδιο αυτό, ο αμυντικός να βρίσκεται σε τέτοια θέση που να του επιτρέπει να βλέπει συνεχώς τη μπάλα. Η οπτική επαφή εξασφαλίζεται όταν ο αμυντικός κρατάει το σώμα του χαμηλά και βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τον επιθετικό.
Εάν σε οποιαδήποτε στιγμή ο επιθετικός καταφέρει να εστιάσει το σώμα του προς το τέρμα, ο αμυντικός θα πρέπει να τον απομακρύνει από την περιοχή κινδύνου, το τέρμα και τη μεγάλη περιοχή. Αυτό επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση του σώματος σε τέτοια γωνία ώστε ο επιθετικός να αναγκαστεί να στραφεί από το κέντρο σε μια πιο πλάγια θέση.
Σ’ αυτή τη φάση, ο αμυντικός πρέπει να χειριστεί έξυπνα τον αντίπαλό του, κατευθύνοντάς τον μακριά από τη μεγάλη περιοχή και να μην επιχειρήσει τάκλιν.
Τα πλεονεκτήματα είναι τα εξής:
- Η πίεση μεταφέρεται στον επιθετικό που θα πρέπει να περάσει τον αμυντικό.
- Σε κατάσταση πραγματικού παιχνιδιού εξασφαλίζεται χρόνος για τους υπόλοιπους αμυντικούς να επανακτήσουν τις θέσεις τους και να σχηματίσουν την αμυντική διάταξη.
Διάγραμμα 3: Άμυνα με δύο αμυντικούς
Όταν οι παίκτες θα έχουν εξασκηθεί σε αυτές τις απλές τεχνικές, η κεντρική γραμμή μπορεί να αφαιρεθεί έτσι ώστε να επιτραπεί το 2x2.
Όπως και στην άσκηση 1 και 2, ο κεντρικός αμυντικός παίκτης τροφοδοτεί εναλλασσόμενα τους παίκτες στα πλάγια, που με τη σειρά τους δίνουν πάσα στους επιθετικούς συμπαίκτες τους.
Καθώς οι επιθετικοί παίζουν πλέον ως δίδυμο, οι αμυντικοί τροφοδότες στα πλάγια μπορούν να δώσουν πάσα και στους δύο.
Οι δύο επιθετικοί προσπαθούν να σκοράρουν ενώ οι δύο αμυντικοί προσπαθούν σαν αμυντικό δίδυμο να τους σταματήσουν.
Στη συγκεκριμένη άσκηση έχει ζωτική σημασία η πίεση στον επιθετικό που έχει την κατοχή να ασκείται από τον αντίπαλο αμυντικό που βρίσκεται πιο κοντά.
Διάγραμμα 4: Ασκώντας πίεση στους επιθετικούς
Οι αμυντικοί πρέπει να κινούνται με ταχύτητα για να καλύπτουν τους χώρους μεταξύ αυτών και των επιθετικών και να ασκούν πίεση στον επιθετικό που έχει την κατοχή της μπάλας, έτσι ώστε:
- Να απομακρύνουν τον επιθετικό από την επικίνδυνη περιοχή
- Να τον οδηγούν προς τους αμυντικούς τους συμπαίκτες.
Διάγραμμα 5: Κάλυψη και υποστήριξη
Ο αμυντικός που ασκεί πίεση σε κάποιον επιθετικό, θα πρέπει να έχει την κάλυψη και υποστήριξη κάποιου άλλου αμυντικού. Η κάλυψη και υποστήριξη εξασφαλίζεται με τη σωστή θέση του αμυντικού που καλύπτει.
Με την κάλυψη και υποστήριξη, σε περίπτωση που ο επιθετικός περάσει τον πρώτο αμυντικό, ο δεύτερος αμυντικός που τον καλύπτει θα είναι σε θέση να ασκήσει πίεση και να δώσει την ευκαιρία στον πρώτο αμυντικό να επανέρθει και να σταματήσει την επίθεση.
Το διάγραμμα αυτό απεικονίζει τον κοντινότερο αμυντικό να ασκεί πίεση στον επιθετικό και τον δεύτερο αμυντικό να καλύπτει τη φάση.
Διάγραμμα 6: Θέση Στήριξης
Η θέση αυτή πρέπει να επιτρέπει στον δεύτερο αμυντικό τόσο να καλύπτει τον 1ο αμυντικό (αυτόν που πιέζει τον επιθετικό), όσο και να βλέπει τη μπάλα και τον αντίπαλο επιθετικό.
Όπως φαίνεται στο σχήμα, οι αμυντικοί πρέπει να είναι τοποθετημένοι έτσι ώστε η αμυντική τους διάταξη να μην μπορεί να διασπαστεί από μια κάθετη πάσα.
Διάγραμμα 7: Επανατοποθέτηση των αμυντικών
Όταν η μπάλα περνάει από τον πρώτο επιθετικό στον δεύτερο, οι αμυντικοί θα αλλάξουν ρόλους, με τον αμυντικό που κάλυπτε προηγουμένως να ασκεί τώρα πίεση και με τον αμυντικό που πίεζε πριν να καλύπτει τώρα.
Εξέλιξη της άσκησης:
- Επιτρέψτε στους επιθετικούς να γυρίζουν τη μπάλα πίσω στους παίκτες-τροφοδότες.
- Ένας παίκτης τροφοδότης μπορεί να περάσει μπροστά για να σχηματιστεί ένα 3x2.
Άμυνα με λίμπερο
Όταν οι στόπερ θα έχουν εξοικειωθεί με τις βασικές αρχές της άμυνας σε κατάσταση πραγματικού παιχνιδιού, μπορεί να προστεθεί στην άσκηση ένας λίμπερο.
Ρόλος του λίμπερο:
- Στήριξη, τοποθετημένος μπροστά από τον τερματοφύλακα και πίσω από τους δύο στόπερ.
- Επαναφορά της κατοχής της μπάλας χάρις στην αποτελεσματική τοποθέτησή του και έναρξη της επίθεσης από την άμυνα.
- Εξασφάλιση αριθμητικού πλεονεκτήματος σε καίριες φάσεις για την άμυνα.
- Επικοινωνία και οργάνωση για την υποστήριξη αποτελεσματικής άμυνας.
- Ιεράρχηση των κινήσεών του και επιρροή στις αποφάσεις των συμπαικτών του.
- Αποτελεσματική τοποθέτηση με βάση τη θέση της μπάλας και των αντιπάλων που πιέζουν οι συμπαίκτες του.
- Σωστή επιλογή του ρόλου που πρέπει να επιτελέσει, μεταξύ του ελεύθερου παίκτη και του στόπερ, ανάλογα με την κατάσταση.
Διάγραμμα 8: Θέση του λίμπερο
Ο λίμπερο συνήθως τοποθετείται πίσω από τους δύο στόπερ.
Η τοποθέτηση αυτή εξασφαλίζει την αλληλοκάλυψη και την στήριξη προς τους δύο κεντρικούς στόπερ.
Διάγραμμα 9: Θέση του λίμπερο
Όταν η μπάλα βρίσκεται μπροστά από τον λίμπερο, τότε η θέση του θα πρέπει να είναι ανάμεσα στην μπάλα και στο τέρμα.
Στην κατάσταση αυτή, ο λίμπερο θα πρέπει να γυρίζει πίσω, σε μια θέση που θα παρέχει κάλυψη και στήριξη σε περίπτωση που η μπάλα περάσει από τους στόπερ.
Η απόσταση του λίμπερο θα πρέπει να είναι τέτοια που να του επιτρέπει να μαρκάρει τον επιθετικό εάν αυτός περάσει τους στόπερ.
Διάγραμμα 10: Συνοχή της άμυνας
Όσο περισσότερο πλησιάζουν οι επιθετικοί στην περιοχή, τόσο πιο συμπαγής θα πρέπει να είναι η άμυνα.
Η συνοχή της αμυντικής διάταξης περιορίζει τον ελεύθερο χώρο που έχει στην διάθεσή της η επίθεση.
Έχοντας μια θέση που του επιτρέπει την κάλυψη, ο λίμπερο προσπαθεί να εμποδίσει την αντίπαλη ομάδα να μπει στη μεγάλη περιοχή.
Διάγραμμα 11: Επανατοποθέτηση του λίμπερο
Σε περίπτωση που η αντίπαλη ομάδα καταφέρει να διεισδύσει στη μεγάλη περιοχή, ο λίμπερο πρέπει να τοποθετηθεί ανάμεσα στη γραμμή της μικρής περιοχής και τη μπάλα.
Αυτή η αλλαγή της θέσης συνεπάγεται μια θέση ταυτόχρονα κεντρική, όσο και σχετική με τη φάση.
Διάγραμμα 12: Συνοχή της ομάδας
Στο διάγραμμα αυτό, η ομάδα του λίμπερο βρίσκεται στο αντίπαλο μισό γήπεδο.
Είτε η αντίπαλη ομάδα έχει την κατοχή στο δικό της μισό του γηπέδου, είτε η ομάδα του λίμπερο έχει την κατοχή, ο λίμπερο μπορεί να τοποθετηθεί πιο κοντά στους δύο στόπερ.
Όταν η αντίπαλη ομάδα έχει την κατοχή, η ομάδα του λίμπερο θα πρέπει να διατηρήσει έναν πολύ συμπαγή σχηματισμό για να περιορίσει το χώρο παιχνιδιού της αντίπαλης ομάδας και να μην επιτρέψει την ανάπτυξή της.
Όταν η ομάδα του λίμπερο έχει την κατοχή της μπάλας, η ομάδα θα πρέπει να έχει μια διάταξη με κοντινές αποστάσεις που να επιτρέπει τη στήριξη και την αλληλοκάλυψη.
Στο διάγραμμα αυτό, η ομάδα με σχηματισμό 3-5-2 βρίσκεται στο αντίπαλο μισό του γηπέδου, με τους δύο στόπερ και τον λίμπερο να απεικονίζονται με τονισμένο χρώμα στη σέντρα.
Διάγραμμα 13: Άσκηση με 2x3
Με την προσθήκη του λίμπερο, η άσκηση επιτρέπει στους τρεις αμυντικούς να δουλέψουν μαζί σαν αμυντική μονάδα.
Όπως και στις προηγούμενες ασκήσεις, ο κεντρικός παίκτης δίνει πάσα εναλλασσόμενα σε έναν από τους παίκτες στα πλάγια και αυτός με τη σειρά του τροφοδοτεί έναν από τους δύο επιθετικούς μέσα στην περιοχή που ορίζουν οι κώνοι.
Ο περιορισμός της περιοχής με τους κώνους είναι σημαντικός γιατί βάζει τους παίκτες σε καταστάσεις που θα συναντήσουν σε πραγματικό παιχνίδι.
Ο προπονητής θα πρέπει να εστιάζει σε όλες τις τεχνικές παραμέτρους που αναφέρθηκαν προηγουμένως και αφορούν και τους τρεις αμυντικούς. Είναι πολύ σημαντικός όμως ο καθορισμός της αρχικής τοποθέτησης των δύο στόπερ.
Αρχική τοποθέτηση των αμυντικών:
Όταν παίζουν τρεις κεντρικοί αμυντικοί μπορούν να μαρκάρουν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Όταν η ομάδα παίζει με έναν λίμπερο που τοποθετείται πάντα πίσω από τους στόπερ, τότε, σε περίπτωση που η μπάλα βρίσκεται στα πλάγια, οι στόπερ μπορούν να μαρκάρουν τους επιθετικούς εξωτερικά, προς την μεριά της μπάλας, έτσι ώστε η μπάλα να μην μπορεί να περάσει από τα πλάγια και ο λίμπερο να καλύπτει το κέντρο.
Διάγραμμα 14: Μαρκάροντας προς την πλευρά της μπάλας
Τα πλεονεκτήματα αυτής της τοποθέτησης είναι τα εξής:
Ο λίμπερο αποτελεί δικλείδα ασφαλείας σε περίπτωση που ο επιθετικός περάσει τον στόπερ. Καθώς ο λίμπερο ανακόπτει την επίθεση, ο στόπερ έχει μια δεύτερη ευκαιρία να κλέψει τη μπάλα περνώντας μπροστά από τον επιθετικό.
Σε περίπτωση που ο επιθετικός περάσει τον στόπερ, ο λίμπερο μπορεί να ανακόψει την επίθεση και να κλέψει αυτός την μπάλα.
Εάν η πάσα παιχτεί εσωτερικά από τον στόπερ, ο λίμπερο μπορεί να ανακόψει την επίθεση και να δώσει χρόνο στον στόπερ να προσπαθήσει να κλέψει τη μπάλα.
Εάν ο επιθετικός κάνει κάθετη πάσα, ο στόπερ βρίσκεται σε καλή θέση για να φτάσει αυτός πρώτος τη μπάλα.
Διάγραμμα 15: Μαρκάροντας με ζώνη
Όταν οι παίκτες παίζουν με άμυνα ζώνης, όπου οι παίκτες πρέπει να καλύπτουν μια περιοχή ανάλογα με τη θέση τους, μπορούν να υιοθετήσουν αυτήν την στρατηγική.
Η βασική διαφορά είναι ότι οι δύο κεντρικοί αμυντικοί έχουν ταυτόχρονα ρόλο μαρκαρίσματος και στήριξης.
Όπως φαίνεται και από το διάγραμμα, ο «ελεύθερος» αμυντικός μπορεί να γυρίσει ώστε να παρέχει έξτρα στήριξη στους δυο αμυντικούς.
Διάγραμμα 16: Εσωτερικό μαρκάρισμα
Μπορεί η επιλογή του προπονητή να στρέφεται στο εσωτερικό μαρκάρισμα των επιθετικών από τους στόπερ, για να μην επιτρέψουν την επίθεση από το κέντρο.
Διάγραμμα 17: Συμπαγής διάταξη της ομάδας
Με τη συμπαγή διάταξη της ομάδας διατηρείται πιο εύκολα η συνοχή της, κάτι που αποδεικνύεται σωτήριο σε περιπτώσεις απώλειας της κατοχής της μπάλας και αντεπίθεσης της αντίπαλης ομάδας.
Περίληψη:
Παίζοντας το 3-5-2, η αμυντική γραμμή πρέπει να γνωρίζει τις αρχές τις αμυντικής τεχνικής και το πότε και πώς πρέπει να ενεργήσει σε κάθε περίπτωση.
Η αμυντική γραμμή αποτελεί τα θεμέλια για το χτίσιμο της αμυντικής στρατηγικής και πρέπει να είναι εξοικειωμένοι μαζί της.
Παρόλο που οι αρχές που αναπτύσσονται σε αυτό το κεφάλαιο είναι πολύ απλές, μόλις οι παίκτες εξοικειωθούν με αυτές, θα έχουν μια καλή βάση για μια σωστή αμυντική τεχνική.
