Η φάση της επιθετικής ανάπτυξης
Σίγουρα το κάθε σύστημα που εφαρμόζεται από μία ομάδα έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Το 4-3-3 σαφώς είναι ένα σύστημα το οποίο δίνει μεγάλη ποικιλία στις λύσεις που αφορούν τον επιθετικό τομέα.
Πολλοί θεωρούν πως η συγκεκριμένη διάταξη έχει προβλήματα στην αμυντική λειτουργία,
αλλά όπως θα δούμε σε επόμενο άρθρο, εάν εφαρμοστεί σωστά προσφέρει μεγάλη ευελιξία στην άμυνα.
Το παρόν θέμα αναφέρεται στους τρόπους με τους οποίους οι παίκτες μπαίνουν στην φιλοσοφία του 4-3-3,
όσον αφορά την επιθετική ανάπτυξη του παιχνιδιού.
Μέθοδοι.
Καταρχήν η προσοχή των παικτών θα πρέπει να αποσπαστεί από την αντίληψη και την ανάλυση των καθηκόντων που αφορούν τον καθένα ατομικά για να μπορούν να κινούνται και να συμπεριφέρονται με τον κατάλληλο τρόπο για την επίτευξη των στόχων της ομάδας. Όταν οι παίκτες συνειδητοποιήσουν πως οι ατομικές τους κινήσεις πρέπει να εναρμονίζονται με την τακτική της ομάδας, και όταν κατανοήσουν το ρόλο τους στη λειτουργία του συνόλου τότε ενεργούν με βάση αυτά που έχουν μάθει και αναλογικά με τον τρόπο με τον οποίο ο αντίπαλος αντιδρά στο παιχνίδι.
Παρακάτω περιγράφονται αναλυτικά ασκήσεις οι οποίες στοχεύουν στην επιθετική ανάπτυξη του 4-3-3 και ξεκινούν από απλές εφαρμογές καταλήγοντας σε πιο περίπλοκες.
Άσκηση 1: Κυκλοφορία της μπάλας στον αμυντικό τομέα χωρίς την παρουσία αντιπάλου.
Τοποθετούμε τους αμυντικούς λίγο έξω από τη μεγάλη περιοχή και ο σκοπός της άσκησης είναι να κυκλοφορήσουν τη μπάλα μεταξύ τους από δεξιά προς τα αριστερά και αντίστροφα. Μόλις ο τερματοφύλακας δώσει τη μπάλα στον πλάγιο δεξιό μπακ εκείνος την μεταφέρει 2-3 μέτρα μπροστά του και την δίνει στον κεντρικό αμυντικό που βρίσκεται αριστερά του. Παρόμοια η
μπάλα μεταφέρεται στην άλλη πλευρά και μετά έρχεται αντίστροφα.
Άσκηση 2: Κυκλοφορία της μπάλας στον αμυντικό τομέα, εναντίον 2 αντιπάλων.
Ίδια άσκηση με την προηγούμενη μόνο που τώρα τοποθετούμε 2 αντιπάλους για να παρενοχλούν την κυκλοφορία της μπάλας από τους αμυντικούς. Χωρίζουμε το γήπεδο σε 2 τομείς κατά το διαμήκη άξονα. Ο κάθε αντίπαλος μπορεί να παρεμβαίνει μόνο στον τομέα που βρίσκεται. Άσκηση 3: Κυκλοφορία της μπάλας στον αμυντικό τομέα, εναντίον 3 αντιπάλων, και την βοήθεια ενός μέσου στους αμυντικούς μας.
Τώρα προσθέτουμε έναν ακόμα αντίπαλο μέσο που μπορεί να μετακινείται όπου θέλει ενώ οι άλλοι δύο κινούνται μόνο μέσα στα όρια του τομέα τους.
Ένας χαφ προστίθεται στην ομάδα των 4 αμυντικών και προσπαθούν να μεταφέρουν τη μπάλα μέχρι τη γραμμή του κέντρου, αντιμετωπίζοντας την πίεση των 3 αντιπάλων.
Στα παρακάτω σχήματα φαίνονται μερικοί τρόποι ανάπτυξης.
Άσκηση 4: Κυκλοφορία της μπάλας στον αμυντικό και στον κεντρικό τομέα, χωρίς την παρουσία αντιπάλων.
Σε αυτό το παράδειγμα οι 4 αμυντικοί και οι 3 μέσοι μεταφέρουν τη μπάλα από τη μία πλευρά στην άλλη χωρίς την πίεση αντιπάλων.
Άσκηση 5: Κυκλοφορία της μπάλας στον αμυντικό και στον κεντρικό τομέα, εναντίον 5 αντιπάλων.
Χωρίζουμε το γήπεδο κατά τον διαμήκη άξονα με μικρούς κώνους. Πάλι ο σκοπός της ομάδας μας είναι να μεταφέρει τη μπάλα μέχρι τη γραμμή του κέντρου. Οι αντίπαλοι που προσπαθούν να μας εμποδίσουν είναι 5 ( 2 στην αριστερή πλευρά του άξονα, 2 στην δεξιά πλευρά του άξονα και 1 κεντρικός που μετακινείται όπου θέλει).
Άσκηση 6: Κυκλοφορία της μπάλας σε όλο το γήπεδο χωρίς την παρουσία αντιπάλων.
Οι 11 παίκτες της ομάδας μας παρατάσσονται σε ολόκληρο το γήπεδο χωρίς αντιπάλους. Ο σκοπός της άσκησης είναι να κυκλοφορήσει σωστά η μπάλα και να καταλήξει σε έναν παίκτη ο οποίος θα είναι σε πλεονεκτική θέση για να ολοκληρώσει την φάση. Ανάλογα με το που θέλετε να επικεντρωθείτε στην ανάπτυξη της ομάδας σας καθορίζετε και τα καθήκοντα των παικτών, και δίνετε την ανάλογη έμφαση.
Άσκηση 7: Κυκλοφορία της μπάλας σε όλο το γήπεδο εναντίον 7 αντιπάλων.
Ίδια διαδικασία και σκοπός με την προηγούμενη άσκηση μόνο που τώρα συμμετέχουν και 7 αντίπαλοι.
Οι 3 προωθημένοι αντίπαλοι πρεσάρουν μόνο τους 4 αμυντικούς μας.
Ο αμυντικός μας χαφ (4) δεν μαρκάρεται από κανέναν.
Οι υπόλοιποι 4 αντίπαλοι μαρκάρουν μαν του μαν τους εσωτερικούς και εξωτερικούς μας μέσους ( 11, 10, 8, 7 ).
Οι αντίπαλοι εκτός από τον αμυντικό μας χαφ (4), δεν μαρκάρουν ούτε τον προωθημένο μας σέντερ φορ (9), αλλά επιτρέπεται να παρεμβαίνουν και να ανακόπτουν τις πάσες προς αυτόν.
Άσκηση 8: Κυκλοφορία της μπάλας σε όλο το γήπεδο εναντίον 8 αντιπάλων.
Παρόμοια άσκηση με την προηγούμενη αλλά τώρα συμμετέχουν 8 αντίπαλοι.
Ο επιπλέον αντίπαλος ασκεί πίεση στον επιθετικό μας ( 9 ). Με αυτό τον τρόπο η ομάδα μας αναγκάζεται να βρει διεξόδους μέσω του αμυντικού μας χαφ (4) που εξακολουθεί να είναι αμαρκάριστος.
Έπειτα ο επιπλέον αντίπαλος μαρκάρει τον αμυντικό μας μέσο και η ομάδα μας ωθείται να παίξει με μεγάλες μπαλιές προς τον επιθετικό μας που είναι ξεμαρκάριστος τώρα.
Άσκηση 9: Κυκλοφορία της μπάλας σε όλο το γήπεδο εναντίον 9 αντιπάλων.
Ίδια άσκηση με την προηγούμενη μόνο που τώρα ο αμυντικός χαφ (4) και ο επιθετικός μας (9) μαρκάρονται από αντίπαλο.
Άσκηση 10: Κυκλοφορία της μπάλας σε όλο το γήπεδο εναντίον 10 αντιπάλων 9 (χωρίς τερματοφύλακα).
Πλέον η ομάδα μας αντιμετωπίζει 10 αντιπάλους και προσπαθεί να αναπτυχθεί, με σκοπό να μεταφέρει τη μπάλα σε έναν παίκτη που θα είναι σε πλεονεκτική θέση στην άμυνα της αντίπαλης ομάδας, για να τελειώσει τη φάση.
Εδώ ο προπονητής μπορεί να «φτιάξει» την αντίπαλη ομάδα με την διάταξη που θα έχει ο προσεχής αντίπαλος και το σύστημα που ενδέχεται να χρησιμοποιήσει.
Ανάλογα με την κρίση του ο προπονητής αναλύει στους ποδοσφαιριστές του τον τρόπο ανάπτυξης και τα σημεία έμφασης.
Ασκήσεις και συνδυασμοί για το τελείωμα των φάσεων.
1) Συνδυασμοί με τους 3 επιθετικούς μας ( 7, 11, 9).
Οι τρεις μας επιθετικοί τοποθετούνται σε διαφορετικά σημεία του γηπέδου π.χ. κοντά στη μεγάλη περιοχή ή πιο έξω προς το κέντρο και αφού πρώτα κάνουν διάφορους συνδυασμούς μεταξύ τους, πρέπει να πασάρουν στο συμπαίκτη τους που βρίσκεται στην κατάλληλη θέση για να σουτάρει στο αντίπαλο τέρμα.
Έχουμε 2 παραλλαγές της άσκησης.
Στην πρώτη περίπτωση οι 3 επιθετικοί ξεκινούν από πιο πίσω και έχουν χώρο για να πραγματοποιήσουν κατά μέτωπο επίθεση.
Στη δεύτερη περίπτωση οι επιθετικοί τοποθετούνται πιο κοντά στη μεγάλη περιοχή.
Αυτές οι παραλλαγές απαιτούν παιχνίδι με μία επαφή της μπάλας και ξεκινούν με πάσα του προπονητή σε έναν από τους 3 παίκτες.
2) Συνδυασμοί με τους 3 επιθετικούς μας (7, 11, 9) έχοντας τη βοήθεια και των 2 εσωτερικών μέσων (8, 10).
Τώρα προσθέτουμε και 2 μέσους στην επίθεση των 3 φορ.
Χωρίς την παρουσία αντιπάλων, οι 5 παίκτες αναπτύσσουν πιθανούς συνδυασμούς. Ένα παράδειγμα φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Σταδιακά στην άσκηση προσθέτουμε και κάποιο αριθμό αντίπαλων παικτών έως ότου φτάσουμε στην κατάσταση 5 εναντίον 5.
3) Συνδυασμοί στον επιθετικό τομέα με 8 παίκτες.
Ενώ στην προηγούμενη άσκηση χρησιμοποιούσαμε 5 παίκτες τώρα έχουμε 8.
Προσθέσαμε τον αμυντικό χαφ (4) και τους δύο πλάγιους μπακ ( 2 και 3 ). Ο στόχος της άσκησης είναι οι παίκτες να τελειώνουν τις φάσεις χρησιμοποιώντας συνδυασμούς. Στην αρχή δεν τοποθετούμε αντιπάλους. Μόλις δούμε ότι οι παίκτες κινούνται σωστά και έχουν συντονισμό, μπορούμε να βάλουμε σταδιακά 8 αντιπάλους.
4) Συνδυασμοί σύμφωνα με τη διάταξη του αντιπάλου.
Οι 8 παίκτες μας παίρνουν τις θέσεις τους στο γήπεδο όπως φαίνεται στο σχήμα, και τοποθετούμε 7 ή 8 αντιπάλους σύμφωνα με τη διάταξη που θα έχει η ομάδα που θα παίξουμε στον επόμενο αγώνα.
Μετά από κάθε ολοκλήρωση της φάσης οι παίκτες επιστρέφουν στο κέντρο και ο προπονητής που έχει αρκετές μπάλες στα πόδια του ξεκινάει την επόμενη επίθεση δίνοντας μία σε έναν από τους ποδοσφαιριστές όπως δείχνει και το σχήμα.
Επίσης ο προπονητής υποδεικνύει στην αντίπαλη ομάδα σε ποιο ύψος του γηπέδου να τοποθετηθούν. Η ομάδα που επιτίθεται πρέπει να παίζει με όσο το δυνατόν λιγότερες επαφές της μπάλας και να αποφασίζει με εξυπνάδα για το αν θα διεισδύσει κάθετα ή πλάγια ανάλογα με την τοποθέτηση του αντιπάλου.
5) Συνδυασμοί σύμφωνα με τη διάταξη του αντιπάλου ( κοντά στην μεγάλη περιοχή ).
Ίδια άσκηση με 8 εναντίον 8 αλλά τώρα πιο κοντά στην περιοχή του αντιπάλου.
6) Προετοιμασία για το παιχνίδι.
11 εναντίον 11 σε όλο το γήπεδο ή λιγότερος αριθμός παικτών σε μικρότερο χώρο. Η διάταξη της υποθετικής αντίπαλης ομάδας είναι παρόμοια με της ομάδας που θα αντιμετωπίσουμε στον επίσημο αγώνα. Ο προπονητής εξηγεί τι θέλει από τους παίκτες και των δύο ομάδων και κυρίως αναλύει τον τρόπο της ανάπτυξης της ομάδας με το 4-3-3.
Σταδιακή αναζήτηση των επιθετικών σχημάτων.
Ο προπονητής 11 παίκτες σε διάταξη 4-3-3.
Σε κάθε αμυντικό, υποδεικνύει την κάθετη πάσα, την διαγώνια πάσα και την πάσα προς τον τερματοφύλακα.
Σε αυτή τη χρονική στιγμή οι παίκτες δεν επιτρέπεται να παίξουν μεγάλη μπαλιά.
Έπειτα δείχνει τις κινήσεις που πρέπει να κάνουν οι μέσοι χωρίς τη μπάλα για να διευκολύνουν τους αμυντικούς. Ο στόχος είναι να μεταφερθεί η μπάλα στον τομέα του κέντρου από την άμυνα.
Μετά ο προπονητής εξηγεί τις επιλογές των επιθετικών για τις κινήσεις τους.
Η όλη διαδικασία γίνεται σταδιακά, από την άμυνα στο κέντρο και από το κέντρο στην επίθεση.
Όταν δούμε πως οι ποδοσφαιριστές έχουν καταλάβει τις προϋποθέσεις της ομαλής ανάπτυξης παιχνιδιού περνάμε στις τελικές προσπάθειες.
Στο τελικό στάδιο δείχνουμε τις επιλογές των παικτών και για το ψηλό παιχνίδι.
