Η θέση του τερματοφύλακα

Πριν από χρόνια η θέση του «γκολκίπερ» ήταν πολύ διαφορετική από ό,τι σήμερα, ο τερματοφύλακας έπαιζε στην γραμμή του τέρματος και ήταν εγκλωβισμένος μέσα στην μικρή περιοχή. Σπάνια σε (1) ματς να έβγαινε έξω από την εστία του.

Στο πέρασμα όμως των χρόνων και στην εξέλιξη του ποδοσφαίρου και στις αλλαγές των κανόνων παιχνιδιού αναγκαστικά άλλαξε ο ρόλος του τερματοφύλακα.

Όλες τiς εισηγήσεις, από το

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΡΟΠΟΝΗΤΩΝ ΑΚΑΔΗΜΙΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

(3 ώρες σε DVD) μπορείτε να τiς παραγγείλετε από το αθλητικό τμήμα του δήμου Βρηλισσίων στα Τηλ:.210-8101510 & 210- 8101511

Στη σημερινή εποχή ο ρόλος του έχει πολύ πιο αυξημένες υποχρεώσεις και για αυτό απαιτούνται παρά πολλές ικανότητες. Ο σημερινός τερματοφύλακας χρειάζεται να διαθέτει ισχυρή προσωπικότητα , να εμπνέει σεβασμό σε όλη την ομάδα και ειδικά στην αμυντική του γραμμή σιγουριά. Να είναι πολύ ανθεκτικός και στην πίεση να έχει διαύγεια και αυτοσυγκέντρωση.

Πρέπει να έχει πολύ καλή φυσική κατάσταση, να έχει πολύ καλή τεχνική και τακτική. Δηλ : πρέπει να είναι καλός τόσο κάτω από την εστία του όσο και έξω από αυτή. Να παίζει εξίσου καλά με δεξί και αριστερό πόδι.

Να «κοουτσάρει» φωνητικά και νοηματικά (μέσα στην επικράτεια του) την ομάδα. Πρέπει να παίρνει γρήγορα και σωστά αποφάσεις πολλές φορές και με ρίσκο.

Πρέπει να κάνει κάποιες στιγμές και την υπέρβαση του. Μια καλή πάσα του τερματοφύλακα είναι αφετηρία για την επίθεση της ομάδας με ενδεχόμενη επιτυχία το γκολ. Για το σημερινό τερματοφύλακα δεν υπάρχουν όρια, έχουν σπάσει πια. Σήμερα ο «γκολκήπερ» είναι άνευ ορίων. Μπορεί να βρεθεί σε οποιοδήποτε σημείο του γηπέδου.

Στην θέση του τερματοφύλακα όμως είναι κάποια πράγματα στάτους

Δεν αλλάζουν ποτέ. Όσα χρόνια και αν περάσουν όσο και να εξελίχθη το ποδόσφαιρο δεν θα αλλάξουν π.χ:

- το πιάσιμο της μπάλας

- η υποδοχή της μπάλας στην κοιλιακή χώρα.

- το πιάσιμο της μπάλας στις γωνίες συρτά.

- το πιάσιμο της μπάλας σε μεσαίο ύψος.

- το πιάσιμο της μπάλας σε μεγάλο ύψος.

- τα διωξίματα με γροθιές σε πλάγιες σέντρες και βαθιές κάθετες μπαλιές.

Βέβαια υπάρχουν και κάποιες επιρροές που δεχόμαστε από ξένες χώρες και Σχολές τερματοφυλάκων ( π.χ γερμανική) που δεν είναι απαραίτητο να είναι και σωστές επειδή προέρχονται από προηγμένα ποδοσφαιρικά κράτη. Εδώ θα κάνω επισήμανση για την έξοδο στα τετ-α-τετ που έχει περάσει σε πολλές χώρες τερματοφυλάκων η γερμανική σχολή. Εδώ θα τολμήσω να σας πω ότι είναι μεγάλο λάθος η κίνηση σπαγκάτ στην έξοδο του τερματοφύλακα. Η έξοδος αυτή είναι έξοδος τερματοφύλακα χαντ-μπωλ και δεν έχει σχέση με τον τερματοφύλακα Ποδοσφαίρου, την χρησιμοποιούν οι τερματοφύλακες του χαντ-μπωλ διότι υπάρχουν μικρές εστίες και κλείνουν μ' αυτό τον τρόπο το τέρμα. Δεν έπεται ό,τι κάνουν οι προηγμένες ποδοσφαιρικά χώρες είναι και Σωστό. Εμείς πρέπει να κρατάμε μόνον τα θετικά. Δεν με ενδιαφέρει αν αυτός που το κάνει λέγεται ( π.χ. Καν) για εμένα είναι λάθος. Η έξοδος επί παραδείγματι πρέπει να γίνεται με τα χέρια και τον κορμό του σώματος μαζί με το κεφάλι μπροστά και επικεντρωμένα πάνω στην μπάλα. Δηλ : να γίνεται το σώμα απροσπέλαστο τείχος. Κίνηση όμως που πρέπει να γίνεται στο σωστό τίμινγκ και να δουλεύεται πολύ στην προπόνηση για να υπάρχει αποτέλεσμα στο παιχνίδι. Όλα αυτά θα γίνονται με τον γνωστό ορθόδοξο τρόπο που μάθαμε και έχουμε σαν χρυσή παρακαταθήκη από τους παλιότερους μεγάλους τερματοφύλακες των περασμένων δεκαετιών που έχει βγάλει η Ελλάδα. Και η ατυχία όλων αυτών των πραγματικά μεγάλων «γκολκίπερ» είναι ότι τα Μ.Μ.Ε., δεν ήταν τόσο σύγχρονα τότε ώστε να βλέπει όλη η Ευρώπη και όχι μόνο τι τερματοφύλακες είχαμε. Βέβαια σε όλη την υφήλιο υπήρχαν πολλοί και μεγάλοι «γκολκίπερ» αλλά οι δικοί μας πιστέψτε με δεν είχαν να ζηλέψουν τίποτα από αυτούς.

Η δική μου δουλεία στηρίζεται κατά πολύ στους τερματοφύλακες της δεκαετίας του 1960-΄70- ΄80. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που μπόρεσα και είδα πολλούς και καλούς τερματοφύλακες. Θεωρώ ατυχία τα σημερινά παιδία που δεν έχουν να δουν πρότυπα «γκολκίπερ».

Πιστεύω όμως ότι επειδή είμαστε έξυπνος και χαρισματικός λαός και μεσόγειος συνάμα με εκρηκτικό ταμπεραμέντο μέσα από τη δουλεία και την συνεχή προσπάθεια θα βγάλουμε τερματοφύλακες πολύ καλούς τα επόμενα χρόνια και θα πάψουμε να υστερούμε σε αυτό το νευραλγικό πόστο.

Σημαντικό ρόλο στη βελτίωση ενός τερματοφύλακα παίζει ο προπονητής του, ο οποίος πρέπει να διαθέτει πολλές γνώσεις για αυτή τη δουλεία. Σχετικά με τον προπονητή τερματοφυλάκων, πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο ρόλος προπόνησης ερασιτεχνών, και ο ρόλος επαγγελματιών είναι διαφορετικός. Για αυτό το ρόλο, ο προπονητής προσφέρει δύσκολο ρόλο και πρέπει να υπάρχει ο σεβασμός, αλλά και να υπολογίζεται από την κάθε ομάδα που εργάζεται. Επειδή η θέση του τερματοφύλακα είναι τέτοια που φαίνεται περισσότερο στον αγωνιστικό χώρο, ο προπονητής για να τον έχει πάντα σε καλή κατάσταση και να βελτιώνει τα αδύνατα σημεία του ασχολείται πάρα πολύ μαζί του. Από τον σημερινό τερματοφύλακα απαιτούνται πολλά και σημαντικά πράγματα, για τα οποία φροντίζει ο προπονητής του σε καθημερινή βάση να του τα φρεσκάρει ώστε να είναι πάντα έτοιμος για το παιχνίδι της εβδομάδος.

Όπως προαναφέραμε, οι τερματοφύλακες και οι προπονητές τους ξεχωρίζουν σε ερασιτέχνες και επαγγελματίες. Σημαντικό στοιχείο είναι οι προπονήσεις να εφαρμόζονται αναλόγως με την ηλικία που διαθέτει ο κάθε τερματοφύλακας.

Ενημέρωση

Το ποδόσφαιρο ξεκινάει από μικρή ηλικία. Δουλεία του προπονητή είναι να ξεχωρίζει από τη μάζα των παιδιών ποιος είναι ο κατάλληλος για αυτή τη θέση, και ποιος είναι εκείνος που θα καθίσει από «τα γκολπόστ». Από κει και μετά ξεκινάει η μεγάλη δουλεία του προπονητή, διότι από τη μικρή ηλικία του τερματοφύλακα χρειάζεται να εξασκείται και να προπονείται σωστά για να έχουμε τα αποτελέσματα που προαναφέραμε σε μεγαλύτερη ηλικία.

Τα κυριότερα πράγματα που πρέπει να επεξεργάζεται ένας προπονητής σε μικρές ηλικίες είναι :

• να μαθαίνει ο νέος τερματοφύλακας να οργανώνει και να «στήνει» την άμυνα του, να βλέπει να δίνει οδηγίες πέρα από αυτή
• να παίζει μπάλα με τα δυο του πόδια και πολλές φορές να γίνεται και «μπακότερμα»
• να είναι γρήγορος στη μεταβίβαση της μπάλας και να είναι συγκεντρωμένος στον αγωνιστικό χώρο

Αυτή είναι μια περιληπτική εικόνα και ενημέρωση στη σχέση προπονητή και τερματοφύλακα. Φυσικά υπάρχουν και άλλα βασικά πράγματα για τα οποία θα συζητήσουμε εκτενέστερα. Βασικό είναι ότι η θέση του τερματοφύλακα είναι δύσκολη, και η δουλεία του προπονητή κοπιαστική.

 

Η προπόνηση και εκμάθηση του τερματοφύλακα

« πες μου ποιον έχεις τερματοφύλακα για να σου πω τι ομάδα έχεις»

« η καλή ομάδα ξεκινά απ' τον καλό τερματοφύλακα »

(αυτή η άποψη κυριαρχεί σε όλους τους ποδοσφαιρόφιλους του πλανήτη)

 

Για να δημιουργηθεί ένας καλός τερματοφύλακας πρέπει να ξεκινήσει από μικρή ηλικία. (οι εξαιρέσεις πάντα υπάρχουν και δεν μπορούμε να τις αποκλείσουμε)

• υπάρχουν οι τερματοφύλακες που είναι ταλέντα. Γεννημένοι τερματοφύλακες από την «κοιλιά της μανά τους

• υπάρχουν και οι τερματοφύλακες που έχουν κάποια σωματικά προσόντα, είναι καλοί δέκτες με υψηλό δείκτη νοημοσύνης και με προπόνηση φτάνουν σε υψηλά επίπεδα απόδοσης και κάνουν μεγάλη καριέρα.. Και στην πρώτη και στην δεύτερη περίπτωση πρέπει να ξεκινήσουν από μικρή ηλικία.

• ο τερματοφύλακας αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ομάδας. Η θέση του είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη και νευραλγική μέσα στην ομάδα. Πέρα από το ταλέντο (σωματομετρικά χαρακτηριστικά και φυσικές ικανότητες) είναι απαραίτητο να μεθοδευτεί, οργανωθεί και να προγραμματιστεί η εκπαίδευση του και η προπόνηση του

• χωρίς όμως την εξειδικευμένη καθοδήγηση του προπονητή τερματοφυλάκων ίσως να μην μπορέσει να αναδειχθεί ένας ικανός «γκολκίπερ».

Συμπέρασμα : είναι επιτακτική ανάγκη να ασχολούνται με τους τερματοφύλακες από τις μικρές ηλικίες εξειδικευμένοι προπονητές που θα γνωρίζουν άρτια το αντικείμενο της προπόνησης του τερματοφύλακα.

Junior τερματοφύλακες

• Προτεραιότητα στην εκμάθηση της σωστής τεχνικής

Επαγγελματίες τερματοφύλακες

• Πολλές ασκήσεις με φάσεις αγώνα

Μέθοδος για μικρούς τερματοφύλακες

 

Σύστημα εργασίας:

• 20 λεπτά ζέσταμα.

· 4 επί 15 λεπτά προπόνηση με σταθμούς (4) και διαφορετικά σχήματα.

• 10 λεπτά αποθεραπείας – stretching

.

Οι ηλικίες που χωρίζονται οι τερματοφύλακες:

• 6-9 ετών
• 10-14 ετών
• 15-18 ετών που προπονούνται οι τερματοφύλακες
• ελαστικότητα
• μπάλες κατευθείαν στον τερματοφύλακα.
• μπάλες δεξιά και αριστερά
• μπλοζόν δεξιά και αριστερά σε άμμο
• ανάπτυξη παιχνιδιού με τα χέρια και τα πόδια.
• τετ-τα-τετ.
• βαθιές μπαλιές
• πλάγιες μπαλιές
• coaching και στήσιμο τείχους
• αποφυγή επίτευξης τέρματος
• κατευθύνσεις του τερματοφύλακα στην άμυνα
• ανάπτυξη παιχνιδιού
• έλεγχος της περιοχής στα 16m

 

Το προφίλ του τερματοφύλακα

(πρώτος επιθετικός και τελευταίος αμυντικός)

Τεχνική

• πιάσιμο μπάλας
• τεχνική σε βήματα και κίνηση
• πέσιμο του τερματοφύλακα

Τακτική

• η θέση του τερματοφύλακα όταν χάθηκε η κατοχή μπάλας
• η θέση του τερματοφύλακα όταν υπάρχει η κατοχή μπάλας
• σωστή επιλογή στην ανάπτυξη παιχνιδιού
• σωστές κατευθύνσεις

 

Φυσική ικανότητα

• ταχυδύναμη- ταχύτητα
• ευλυγισία
• ευκινησία
• καλή αλτικότητα
• καλή αντοχή

 

Πνευματική ικανότητα

• ισχυρή προσωπικότητα
• αντοχή στην κριτική του τύπου
• αντοχή στην πίεση
• σταθερό χαρακτήρα
• αυτοπεποίθηση
• καλή αυτοσυγκέντρωση

 

Ανάπτυξη παιχνιδιού

Α) τακτική

• χρόνος
• χώρος
• επίπεδο ποιότητας συμπαίκτη
• επίπεδο ποιότητας αντίπαλου
• ικανότητα του τερματοφύλακα
• σύστημα ομάδας

 

Β) τεχνική

• κουτεπιέ
• σκροπ
• χέρια για μακρινή πάσα
• χέρια για χαμηλή πάσα
• Πίσω μπάλα προς τον τερματοφύλακα

 

Συμπέρασμα : 1^η επιλογή να παίξει βαθιά μπαλιά

2^η επιλογή να παίξει πλάγια

 

Πώς κατευθύνει

 

Α) προφορική συμφωνία

• πάντα με όνομα.
• σωστός γόνος (καθαρά όχι πανικοβλημένα).

 

Β) σωματική επικοινωνία

• οργάνωση με τα χέρια.
• οργάνωση με νοήματα.
• κατευθύνει με το σώμα του το παιχνίδι.
• πάντα σεμνά και όχι πανικοβλημένα να κατευθύνει το παιχνίδι

 

Γ) χώρος πίσω από την άμυνα

• πρέπει πάντα να είναι σε εγρήγορση
• όταν η ομάδα του τερματοφύλακα έχει κατοχή μπάλας πάντα είναι σε θέση να

τον παίξουν

• μεγάλη συγκέντρωση
• πρέπει να ακολουθεί την ομάδα, να είναι μέρος της ομάδας. Όσο ανεβαίνει η

ομάδα να ανεβαίνει και αυτός

• αρμονική μετακίνηση
• πολύ καλός 1 χ 1 (ενός εναντίον ενός) και εκρηκτικός.
• πολύ γρήγορος στα 20 m.
• τεχνική και τακτική να επιλέγει την κατάλληλη θέση κάθε στιγμή

 

1^η προπόνηση

 

Πρωί

• αερόμπικ και μουσική
• ταχυδύναμη με βάρη 40"- 40" 60% μ.δ
• βελτίωση σταθερότητας

 

Απόγευμα

• εξομοίωση σε συνθήκες .παιχνιδιού
• απομόνωση σε βίντεο

Τις κινήσεις των τερματοφυλάκων από το παιχνίδι τις δείχνει και τις συζητάνε.

 

2^η προπόνηση

 

Πρωί

• Τεχνική και φυσική κατάσταση (ατομικά)

 

Απόγευμα

• δύναμη
• προπόνηση προσαρμογής

 

3^η προπόνηση (ρεπό)

 

4^η προπόνηση

Πρωί

• προετοιμασία για το επόμενο παιχνίδι
• βαθιές μπαλιές - σέντρες
• ανάπτυξη παιχνιδιού

 

Απόγευμα

• προσομοίωση αγώνα
• τακτική
• coaching στο παιχνίδι

5^η προπόνηση

 

Απόγευμα

• προσομοίωση με το παιχνίδι
• ταχύτητα
• σέντρες
• παιχνίδια σε περιορισμένο χώρο

 

6^η προπόνηση

 

• ψυχολογική προετοιμασία
• στημένα, σέντρες, κόρνερ
• ανάλυση τα υπέρ και τα κατά των επιθετικών της αντίπαλης ομάδας

 

7^η ημέρα : επόμενη ημέρα από το παιχνίδι

 

• ευλυγισία, χαλάρωμα
• συνομιλία για το παιχνίδι

 

Υ.Γ.:

 

Ο τερματοφύλακας όμως είναι άνθρωπος που πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα. Οπωσδήποτε συνομιλία πριν από κάθε προπόνηση διότι

 

Αν δεν αισθάνεται καλά (μπορεί να μην έχει καλά. Κοιμηθεί το βράδυ) τα προγράμματα δεν έχουν πια καμία σημασία.

 

Θα πρέπει ο προπονητής τερματοφυλάκων να αυτοσχεδιάσει & να βγάλει αμέσως άλλο είδος προπόνησης που να ταιριάζει στην

 

Σωματική και ψυχολογική κατάσταση που βρίσκεται ο τερματοφύλακας. Για να τον επαναφέρει σε καλή κατάσταση

 

Συμπέρασμα : Θα πρέπει ο προπονητής τερματοφυλάκων να είναι πάντα έτοιμος να διαφοροποιεί το πρόγραμμα του ανάλογα με τις απαιτήσεις της ομάδας και την κατάσταση των τερματοφυλάκων.

 

Οι αρμοδιότητες του προπονητή τερματοφυλάκων:

• ψυχολογική προετοιμασία
• να είναι προετοιμασμένος για την προπόνηση της εβδομάδος.
• ζέσταμα στους αγώνες.
• παρακολούθηση αντίπαλων τερματοφυλάκων
• μετά τον αγώνα συνομιλία με τον τερματοφύλακα.
• να είναι πάντα στους αγώνες
• να είναι πάντα στη θεωρία του προπονητή πριν το παιχνίδι.
• ενεργό μέλος του τεχνικού τιμ.
• ο προπονητής τερματοφυλάκων κάνει την εισήγηση του και ο προπονητής

είναι που επιλέγει ποιος θα παίξει.

 

Αποτελέσματα έρευνας

 

• μόνο το 30% είναι σε επαφή με τα χέρια (που γίνονται σε έναν αγώνα).

 

Αποτελέσματα έρευνας

 

• θα πρέπει στις προπονήσεις να εφαρμόζουμε αυτό που βρήκαμε από την πάρα

πάνω έρευνα.

 

Η παραπάνω έρευνα δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποσυντονίσουμε τον γκολκίπερ από την ατομική του προπόνηση και την εν γένει παρουσία του κάτω από τα γκολπόστ της ομάδος, είναι επιτακτική ανάγκη ο σύγχρονος γκολκίπερ να λειτουργεί ως μοντέρνος λϊμπερο, να διαθέτει ποδοσφαιρική σκέψη και & να είναι γενικά τερματοφύλακας άνευ ορίων. Δεν πρέπει όμως σε καμία περίπτωση να σταματήσει να δουλεύει με τα χέρια κάτω από το τέρμα αναζητώντας την συνεχή βελτίωση.

ΑΠΟ ΤΟ 1^Ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΡΟΠΟΝΗΤΩΝ ΑΚΑΔΗΜΙΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

Αλεξούδης Β.

Προπονητής ποδοσφαίρου