Σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε πως στο ποδόσφαιρο, το 50% των τερμάτων σημειώνονται έμμεσα ή άμεσα από στημένες φάσεις, δηλαδή ελεύθερα χτυπήματα, κόρνερ και πλάγια. Συνεπώς, δεν είναι καθόλου άσκοπο να προσπαθήσει ο προπονητής να αναδιοργανώσει πλήρως τη φάση αυτή του παιχνιδιού, έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσει τα γκολ που δέχεται η ομάδα του από στημένες φάσεις.
Βέβαια, καλό θα είναι να αποφεύγουμε, όσο μπορούμε, να δίνουμε τέτοιες ευκαιρίες στους αντιπάλους. Όμως, όπως ξέρουμε, οι στημένες φάσεις είναι πάντα μέσα στο παιχνίδι και γι’αυτό καλό θα είναι να είμαστε προετοιμασμένοι.
Στην παρούσα ανάλυση θα επικεντρωθούμε σε μία απ’τις πιό επικίνδυνες στημένες φάσεις: το κόρνερ
Γιατί όμως το κόρνερ είναι τόσο επικίνδυνο;
1. Οι περισσότεροι προπονητές προετοιμάζουν την ομάδα τους για την εκτέλεση κόρνερ και έτσι, η αμυνόμενη ομάδα είναι αντιμέτωπη με αποτελεσματικούς αυτοματισμούς
2. Ο παίκτης που εκτελεί το κόρνερ, απαλλαγμένος από την πίεση των αντιπάλων αμυντικών, μπορεί ανενόχλητα να εκτελέσει τη φάση με τον τρόπο που κρίνει πιο αποτελεσματικό.
3. Η μπάλα είναι σταματημένη και άρα, το χτύπημα πιο εύστοχο.
4. Οι παίκτες δεν μπορεί να είναι οφσάιντ στο κόρνερ.
5. Είναι δύσκολο να οργανωθεί και να τοποθετηθεί σωστά η άμυνα απέναντι στις προετοιμασμένες κινήσεις των αντιπάλων, που, πολλές φορές έχουν στόχο να ξεγελάσουν την αμυνόμενη ομάδα.
6. Οι αμυντικοί αποσπούνται εύκολα, λόγω των γρήγορων φάσεων, ειδικά μπροστά στην εστία, όπως πχ, με τα διαδοχικά κόρνερ, όπου και η παραμικρή απροσεξία και έλλειψη ψυχραιμίας μπορεί να αποβεί μοιραία.
7. Ο μεγάλος αριθμός παικτών στην περιοχή του πέναλτι περιορίζει την ορατότητα του τερματοφύλακα, ενώ μπορεί να εμποδίσει και τις κινήσεις του την στιγμή της επέμβασης.
Από τα παραπάνω γίνεται εμφανής η σημασία μιας αποτελεσματικής αμυντικής τακτικής, όχι μόνο για τα ελεύθερα χτυπήματα, αλλά για το σύνολο των στημένων φάσεων.
Υπάρχουν ορισμένες μέθοδοι για να αντισταθμίσουμε το πλεονέκτημα της επιτιθέμενης ομάδας που εκτελεί το κόρνερ:
o Ψυχικά αποθέματα: οι αμυντικοί θα πρέπει να είναι ψύχαιμοι, συγκεντρωμένοι και πανέτοιμοι να αντιδράσουν. Πρέπει να έχουν πειθαρχία, θάρρος και αποφασιστικότητα και –κυρίως- να πηγαίνουν πρώτοι προς την μπάλα.
o Άμυνα με αριθμητική υπεροχή: κάθε μέλος της αμυνόμενης ομάδας μπορεί να τοποθετείται εντός της περιοχής, ή μπορεί δύο παίκτες να περιμένουν κοντά στη σέντρα για να επωφεληθούν από κάθε ευκαιρία αντεπίθεσης. Σε κάθε περίπτωση, οι αμυνόμενοι παίκτες πρέπει να είναι περισσότεροι από τους επιτιθέμενους.
o Κάλυψη των δοκαριών: δύο αμυντικοί μπορούν να τοποθετούνται στα δοκάρια για να βοηθήσουν τον τερματοφύλακα. Ο αμυντικός που βρίσκεται στο κοντινότερο δοκάρι από το κόρνερ θα πρέπει να μην εμποδίζει την ορατότητα του τερματοφύλακα (να στέκεται δηλαδή 1 μέτρο έξω και λίγο μπροστά από το δοκάρι -βλέπε σχήμα 2). Θα πρέπει να καλύπτει τόσο την εστία, όσο και τον χώρο μπροστά του. Άλλος ένας αμυντικός θα πρέπει να καλύπτει τον χώρο πίσω του, ιδιαίτερα όταν τα κόρνερ εκτελούνται στο πρώτο δοκάρι.
Ο αμυντικός στο δεύτερο δοκάρι θα πρέπει να τοποθετείται στη γραμμή για να βλέπει όσο το δυνατόν καλύτερα, αλλά και για να μπορεί να καλύψει τον τερματοφύλακα. Σε περίπτωση που η μπάλα διωχθεί, θα πρέπει και οι δύο να βγούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.
o Κάλυψη της μεγάλης περιοχής. Πολλά γκολ σημειώνονται μέσα και γύρω από την περιοχή, κυρίως με κεφαλιά. Το μπροστινό μέρος της εστίας θα πρέπει να καλύπτεται από την άμυνα. Ο προπονητής μπορεί να επιλέξει άμυνα ζώνης, όπου κάθε αμυντικός είναι υπεύθυνος για την κάλυψη ενός συγκεκριμένου χώρου. Εάν η μπάλα μπει στον χώρο ενός αμυντικού, τότε αυτός πρέπει να προσπαθήσει να κερδίσει την μπάλα.
Ο προπονητής μπορεί φυσικά να επιλέξει το ατομικό μαρκάρισμα. Το ατομικό μαρκάρισμα συνίσταται στο στενό μαρκάρισμα ενός αντιπάλου από έναν παίκτη που πρέπει να τον ακολουθεί συνέχεια. Συχνά τον ρόλο αυτό αναλαμβάνουν οι παίκτες που είναι καλοί στο ψηλό παιχνίδι.
Ορισμένες ομάδες επιλέγουν να συνδιάσουν άμυνα ζώνης και μαν του μαν. Με τον τρόπο αυτό, καταφέρνουν και να καλύπτουν χώρους, και να μαρκάρουν τους πιο επικίνδυνους παίκτες.
Το σχήμα 1 δείχνει μια ισορροπημένη διάταξη των παικτών κατά την εκτέλεση κόρνερ. Είτε η μπάλα παιχτεί στο πρώτο δοκάρι, είτε στο δεύτερο, υπάρχει αποτελεσματική κάλυψη. Ακόμα και αν η μπάλα παιχτεί κοντά στο σημείο του πέναλτι ή έξω από την περιοχή, η κάλυψη είναι δυνατή.
Το αδύνατο σημείο σε αυτήν τη διάταξη, είναι ότι είναι δύσκολο να χτιστεί η αντεπίθεση σε περίπτωση επανάκτησης της κατοχής. Ακόμα χειρότερα, αν η ομάδα μας βγει στην αντεπίθεση και ξαναχάσει γρήγορα την κατοχή, η πίεση στην άμυνα είναι τεράστια.
Σε γενικές γραμμές, οι παίκτες τοποθετούνται με βάση την διάταξη και την κίνηση των αντιπάλων. Εάν, για παράδειγμα, ένας αντίπαλος δυνατός στο ψηλό παιχνίδι τοποθετηθεί στο πρώτο δοκάρι, καλό είναι να τοποθετήσουμε κι εμείς έναν παίκτη μπροστά του για να τον εμποδίσει.
Σχήμα 1: Εδώ, όλοι οι παίκτες αμύνονται. Ένας παίκτης τοποθετείται κοντά στο κόρνερ για να μπλοκάρει. Υπάρχει ένας αμυντικός σε κάθε δοκάρι. Πιο μπροστά, 2 αμυντικοί καλύπτουν το πρώτο δοκάρι και 2 το δεύτερο. Τέλος, 3 αμυντικοί καλύπτουν μέσα και έξω από την οριζόντια γραμμή της μεγάλης περιοχής.
Μπλοκάρισμα του κόρνερ: τοποθετούμε έναν παίκτη στα 9 μέτρα από τον αντίπαλο που εκτελεί το κόρνερ. Αυτό βοηθά να αποφύγουμε το ρίσκο μιας μονομαχίας.
Ο αμυντικός μας μπορεί είτε να μπλοκάρει την μπάλα ψηλά, είτε να αναγκάσει τον αντίπαλο να παίξει διαφορετικά, επηρεάζοντας έτσι την ποιότητα του χτυπήματος. Εάν το κόρνερ πηγαίνει προς τα έξω, ο αμυντικός θα πρέπει να είναι πιο κοντά στη γραμμή του τέρματος. Εάν το κόρνερ πηγαίνει προς τα μέσα, ο αμυνρικός θα πρέπει να απομακρύνεται λίγο από τη γραμμή του τέρματος για να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να μπλοκάρει την μπάλα.
Ο παίκτης αυτός είναι στην κατάλληλη θέση για πάσα σε περίπτωση αντεπίθεσης.
Τεχνικό οφσάιντ: Εάν η μπάλα διωχθεί ή παιχτεί μέσα στην περιοχή, οι παίκτες μπορούν να επιχειρήσουν να βγάλουν οφσάιντ τους αντιπάλους. Για να γίνει αυτό απαιτείται πολύ καλή επικοινωνία και συγχρονισμός των συμπαικτών.Διώξιμο: οι αμυντικοί πρέπει να διώχνουν τη μπάλα όσο το δυνατόν πιο μακριά, ψηλά και στα πλάγια μπορούν, έτσι ώστε να έχουν την ευκαιρία να ανασυνταχθούν. Θα πρέπει να είναι καλοί και στο ψηλό παιχνίδι.
Αντεπίθεση: Κατά την εκτέλεση κόρνερ οι αντίπαλοι συχνά ανεβάζουν αμυντικούς παίκτες-κλειδιά στην περιοχή μας. Έτσι, γίνονται πιο ευάλωτοι σε γρήγορες αντεπιθέσεις, ιδιαίτερα όταν ο τερματοφύλακας δίνει γρήγορα και με ακρίβεια πάσα σε συμπαίκτη του.
Τερματοφύλακας: Δεν πρέπει να ξεχνάμε την σημασία του τερματοφύλακα. Είναι υπεύθυνος για τη ζώνη της εστίας. Πρέπει να είναι ηγετική φυσιογνωμία για να μπορεί να δίνει οδηγίες στους αμυντικούς του. Ανάλογα με την ταχύτητα και την πορεία της μπάλας, θα αποφασίσει εάν θα επιχειρήσει να πιάσει ή να διώξει την μπάλα. Η αρχική του θέση είναι ιδιαίτερα σημαντική. Εάν βρίσκεται στο δεύτερο δοκάρι δεν θα έχει τον χρόνο να πάει στο πρώτο δοκάρι και αντίστροφα, ιδιαίτερα εάν υπάρχουν παίκτες που εμποδίζουν την πορεία του. Καλύτερο είναι να τοποθετείται στο μέσο της εστίας και να έχει καλή ορατότητα της περιοχής και του κόρνερ.
Πώς λοιπόν μπορούμε να προετοιμάσουμε την ομάδα μας για τις εκτελέσεις κόρνερ;
Για αρχή, οι ασκήσεις θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς αντίπαλο, για να δοθεί βαρύτητα στην ατομική τακτική: τις θέσεις και τους ρόλους κάθε αμυντικού. Το κόρνερ θα πρέπει να εκτελείται διαδοχικά και από τις δύο πλευρές και ο τρόπος εκτέλεσης θα πρέπει να διαφέρει κάθε φορά.
Μόλις ο προπονητής και οι παίκτες μείνουν ικανοποιημένοι από την απόδοση της ομάδας, τότε ο προπονητής μπορεί να συμπεριλάβει αντιπάλους στις ασκήσεις.
Οι αντίπαλοι θα πρέπει να είναι από 7 έως 9. Μπορούν να κινούνται σε όλη τη ζώνη. Ξεκινήστε με εκτελέσεις κόρνερ από τη μία πλευρά και προετοιμάστε όλες τις δυνατές παραλαγές. Κατόπιν επαναλάβετε τις ασκήσεις και στην άλλη πλευρά. Μια καλή άσκηση περιλαμβάνει 10 εκτελέσεις από κάθε πλευρά.
Στη διάρκεια της προπόνησης, ο προπονητής θα πρέπει να προσέξει και να αναλύσει τα εξής σημεία:
Οι θέσεις: Αναλύστε την τοποθέτηση του τερματοφύλακα και των παικτών που καλύπτουν την μεγάλη περιοχή. Βρίσκονται οι παίκτες στις θέσεις που πρέπει;
Το μαρκάρισμα: Αναλύστε τις ικανότητες κάθε παίκτη στο μαρκάρισμα. Είναι αποτελεσματικός ή παρασύρεται από την μπάλα;
Η τεχνική: Αναλύστε την τεχνική όλων των παικτών στο γρήγορο διώξιμο της μπάλας, αλλά και στην κίνησή τους στη φάση της αντεπίθεσης.
Ψυχικά αποθέματα και ικανότητες επικοινωνίας: Αξιολογήστε τις ικανότητες των παικτών να προσαρμόζονται στις διάφορες καταστάσεις και στις πιέσεις του κόρνερ. Είναι αποφασισμένοι; Παραμένουν συγκεντρωμένοι; Υπάρχει επικοινωνία και συνεργασία, ιδίαίτερα σε ότι αφορά τις οδηγίες του τερματοφύλακα;
Τέλος, θα πρέπει εδώ να υπενθυμίσουμε την αξία της ανάλυσης του αντιπάλου. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αυτοματισμοί και η επιθετική στρατηγική του αντιπάλου και να προετοιμαστεί κατάλληλα η ομάδα, για μια πιο αποτελεσματική αμυντική τακτική στην εκτέλεση κόρνερ.
