Η προετοιμασία κάθε καλοκαίρι αποτελεί το εναρκτήριο λάκτισμα μιας περιπετειώδους, συναρπαστικής και πάντα διδακτικής ποδοσφαιρικής χρονιάς. Η προσμονή, ο ενθουσιασμός και η συγκεντρωμένη ενέργεια χαρακτηρίζουν το διάστημα που προηγείται της έναρξης, όχι μόνο για τους παίκτες αλλά και για τους προπονητές. Προτού αναπτύξετε ένα σχέδιο για μια επιτυχημένη ποδοσφαιρική προετοιμασία, θα πρέπει να θέσετε εκ των προτέρων στον εαυτό σας σχετικές ερωτήσεις-κλειδιά:
Ίσως είστε σε μία διαφορετική ομάδα ή σε μία ομάδα με πολύ νέους παίκτες ή ακόμα και σε μία ομάδα που βρίσκεται σε μία διαφορετική κατηγορία από την προηγούμενη. Οι επιθυμητές νέες προσθήκες μπορούν να κάνουν την καρδιά ενός προπονητή να χτυπάει πιο γρήγορα με την έναρξη της προετοιμασίας. Πώς όμως θα το αντιμετωπίσετε; Τι πρέπει να ληφθεί υπόψη στον προγραμματισμό, την προετοιμασία και τη σύνταξη, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πρώτες εβδομάδες της σεζόν Θα κυλήσουν ομαλά.;
Προκειμένου η νέα σεζόν να εξελιχθεί σύμφωνα με τις δικές σας ιδέες, είναι λογικό να κάνετε πρώτα μια αναδρομή στην προηγούμενη σεζόν. Η ανάλυση και ο αναστοχασμός της προηγούμενης σεζόν επιτρέπει σε κάθε προπονητή να πάρει και να ενισχύσει δοκιμασμένες προσεγγίσεις και συμπεριφορές για τον εαυτό του και με τους συναδέλφους του προπονητές, να τις επεκτείνει με νέες ιδέες και πρακτικές, αλλά και να εξαλείψει ό,τι είναι ακατάλληλο. Τι ήταν καλό; Τι δεν λειτούργησε; Ποιες ιδέες είχαν επίδρασή, και ποιοες προσεγγίσεις ήταν αχρείαστες.
Ένας δομημένος αναστοχασμός, μια σύντομη καταγραφή των κύριων σημείων της ανάλυσής του, μπορεί να αποτελέσει μια αρχή. Μερικές ώρες ή λίγες ημέρες βοηθούν εδώ να ανακαλέσει κανείς τις δικές του εμπειρίες - προπονητικές μονάδες, ασκήσεις, ομιλίες, ομαδικές εκδηλώσεις, οργανωτικά μέτρα - και με τη σειρά του να μάθει από αυτές και να αναπτύξει περαιτέρω ιδέες. Αυτό καθιστά δυνατή την έναρξη της νέας σεζόν ενισχυμένη και με κίνητρα.Αυτό θα αναπτύξει την ομάδα και τους παίκτες, και θα είναι ένα βασικό βήμα, πάντα για την εξέλιξη σας, ως προπονητής. Στη συνέχεια, θα κοιτάξουμε μπροστά στα νέα μας καθήκοντα, και τις προκλήσεις - και να αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε για τη σεζόν.
Για να εξασφαλίσετε λοιπόν, μια ομαλή έναρξη, παραθέτουμε ορισμένες συμβουλές και εμπειρίες. Είναι καθήκον του κάθε προπονητή - όπως και κατά τη διάρκεια της σεζόν - να υιοθετήσει και να χρησιμοποιήσει την δική του φιλοσοφίακαι στην ομάδα του.
Προετοιμασία vs. σεζόν - ποια είναι η διαφορά;
Σε συζητήσεις με προπονητές, παρατηρείται συχνά ότι δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην προετοιμασία πριν από την περίοδο. Ένα καθορισμένο και σταθερό χρονικό πλαίσιο στο οποίο δεν διακυβεύεται ακόμη τίποτα - ούτε βαθμοί, ούτε θέσεις πρωταθλήματος, ούτε άνοδος ή υποβιβασμός. Είναι μια καλή ευκαιρία για να αξιοποιηθεί στο έπακρο αυτή η περίοδος, προκειμένου να είμαστε προετοιμασμένοι και έτοιμοι να αποδώσουμε σε όλα τα επίπεδα όταν η σεζόν ξεκινήσει την πρώτη αγωνιστική.
Από την σκοπιά του προπονητή είναι σκόπιμο να ελέγξετε σε ποιο βαθμό έχει νόημα ένας διαχωρισμός, της προετοιμασίας, από την σεζόν με την εργασία της περιόδου. Ποια είναι η διαφορά, μεταξύ της προετοιμασίας από την αγωνιστική περίοδο. Για να το θέσουμε διαφορετικά τι κοινό εχουν, και ποιος είναι ο πραγματικός και ενδεχομένως ο πρωταρχικός στόχος.
Στην προετοιμασία, πολλά πράγματα είναι νέα, και άγνωστα, τόσο για την προπονητική ομάδα, όσο και για τους παίκτες και την ομάδα συνολικά. Ακόμη και οι παίκτες που είναι ήδη χρόνια στον σύλλογο, πρέπει να προσαρμοστούν στον τρόπο που θα τους μιλήσετε, που θα τους προπονήσετε. στον τρόπο που αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους οι παίκτες, σε διαφορετικές προπονήσεις, ίσος ένα νέο επίπεδο απόδοσης. Το ίδιο ισχύει και για τον προπονητή και τους συνεργάτες του. Τεχνικά, συντονιστικά καθώς και τακτικά και σωματικά, νέες προκλήσεις περιμένουν όλους τους παίκτες, που θα βρίσκονται σε μια, μεγαλύτερη φάση, χωρίς ειδικές ενέργειες και άγχος.
Κατά τη διάρκεια της σεζόν, με την προπόνηση και τον χρόνο παιχνιδιού που περνούν μαζί, μια εξέλιξη θα γίνεται όλο και πιο εμφανής. Οι προπονήσεις έχουν ολοκληρωθεί, οι ασκήσεις έχουν διδαχθεί, οι αρχές και οι ιδέες έχουν μεταδοθεί. Οι παίκτες γνωρίζονται μεταξύ τους όλο και καλύτερα, αναπτύσσουν φιλίες και γνωριμίες με τους συμπαίκτες τους, και την προπονητική ομάδα και βρίσκονται σε τακτική, συγκεκριμένη προπόνηση. Από τα φιλικά παιχνίδια και τους πρώτους αγώνες πρωταθλήματος, έχουν αναπτυχθεί ρουτίνες, οι οποίες μπορούν να δώσουν σε κάθε παίκτη όλο και περισσότερη αυτοπεποίθηση. Υπάρχουν λοιπόν σημαντικές διαφορές μεταξύ της προετοιμασίας και της σεζόν.
Όσον αφορά έναν πιθανό και γενικότερο στόχο για την σεζόν, για παράδειγμα, μπορεί να σταθεί και να κατονομαστεί η ανάπτυξη της ομάδας και του κάθε παίκτη ξεχωριστά. Ένας τέτοιος συνολικός στόχος, με τη σειρά του, απαιτεί παρόμοια έως πανομοιότυπα μέτρα τόσο κατά την προετοιμασία όσο και κατά την επερχόμενη αγωνιστική περίοδο. Συντονισμένες και εποικοδομητικές προπονήσεις για τη διδασκαλία αρχών, συμπεριφοράς και την εκμάθηση τεχνικών και τακτικών, καθώς και συζητήσεις, αναλύσεις και μια συνεχής, προσωπική ανταλλαγή απόψεων είναι απαραίτητες. Από αυτό το συνολικό πακέτο, τα αποτελέσματα και η αίσθηση της επιτυχίας - μέρος αυτού του ανταγωνιστικού αθλήματος και μέρος κάθε θετικής εξέλιξης - θα επιτευχθούν πιθανότατα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Συνεπώς, η προετοιμασία πριν από την αγωνιστική περίοδο αποτελεί μια αρχή και όχι μια περίοδο που πρέπει να αξιολογηθεί ξεχωριστά.
Η εξέλιξη μιας ομάδας, καθώς και των μεμονωμένων παικτών απαιτεί χρόνο, μήνες και χρόνια. Κάθε μεμονωμένη προπόνηση είναι χρήσιμη και ωφέλιμη ως ένα κομμάτι του παζλ, όπως και κάθε προπονητική εβδομάδα. Και έτσι η προετοιμασία για τη σεζόν - συνήθως περίπου τέσσερις έως έξι εβδομάδες προπόνησης - είναι επίσης σημαντική με αυτόν τον τρόπο. Ταυτόχρονα, όμως, δεν είναι καθοριστική από μόνη της. Μέσα σε αυτό το μικρό χρονικό παράθυρο, δεν θα βελτιώσει ορατά ο κάθε παίκτης την τεχνική του, δεν θα λειτουργήσει ομαλά κάθε παραλλαγή τακτικής και η ομάδα δεν θα είναι σε θέση να αντιδράσει κατάλληλα σε όλες τις καταστάσεις του παιχνιδιού. Πρέπει να τεθούν οι βάσεις και μπορούν να τεθούν καλά. Οι εβδομάδες και οι μήνες της σεζόν που ακολουθούν παρέχουν περαιτέρω και απαραίτητο χρόνο.
Η προετοιμασία πριν από τη σεζόν αποτελεί μέρος ολόκληρης της σεζόν και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται και να αξιοποιείται. Παρόμοια πράγματα γίνονται, προπονούνται και συζητούνται - αλλά κυρίως - βλέπε παραπάνω και με βάση τις διαφορές που αναφέρθηκαν - σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από αυτό που μπορεί να είναι εφικτό αργότερα στη σεζόν. Η επίγνωση αυτού του γεγονότος είναι χρήσιμη προκειμένου να σχεδιάσει κανείς τη δική του προσέγγιση και προετοιμασία με χαλαρό και εξίσου δομημένο τρόπο.
Οργάνωση και σχεδιασμός της προετοιμασίας πριν από την αγωνιστική περίοδο
Οι δραστηριότητες στον αγωνιστικό χώρο, η προπόνηση με την ομάδα και οι διάφοροι αγώνες είναι απαραίτητες για τον κάθε προπονητή. Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να τεθούν οι οργανωτικές βάσεις από την αρχή της προετοιμασίας πριν από την έναρξη της σεζόν ή ακόμη και νωρίτερα, ώστε να είναι σε θέση να επικεντρωθεί περισσότερο στις αθλητικές πτυχές κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και της σεζόν.
Ένα σημαντικό σημείο εδώ είναι η συνεργασία εντός της προπονητικής ομάδας. Ο προπονητής, συνεργάτες προπονητές, προπονητές τερματοφυλάκων, βοηθητικό προσωπικό και άλλοι πιθανοί ειδικοί - θα αποτελούν σταθερά πρότυπα και σημεία προσανατολισμού για τους τους παίκτες καθ' όλη τη διάρκεια της σεζόν και θα βρίσκονται σε στενή και συνεχή ανταλλαγή απόψεων. Όσο πιο συντονισμένη, αρμονική και ομοιόμορφη είναι αυτή η συνεργασία, τόσο πιο αποτελεσματικά μπορούν να διεκπεραιωθούν όλα τα διάφορα καθήκοντα.
Η ήδη αναφερθείσα ανάλυση της περασμένης σεζόν θα πρέπει να πραγματοποιείται εντός της προπονητικής ομάδας, προκειμένου να αναπτυχθούν κοινά διδάγματα και ιδέες. Επιπλέον, μπορεί να συναχθεί ποιο μέλος του προσωπικού ή ο προπονητής θα αναλάβει ποια καθήκοντα και θα είναι υπεύθυνος για ποια καθήκοντα κατά τη διάρκεια της επόμενης σεζόν.
Αυτό περιλαμβάνει την κατανομή των αθλητικών καθηκόντων, για παράδειγμα, στην προπονητική διαδικασία (προθέρμανση, τεχνική προπόνηση, ατομική ή ομαδική προπόνηση, ανάλυση βίντεο, ατομική ανάλυση, προπόνηση φυσικής κατάστασης ή αθλητική προπόνηση, σχεδιασμός διαγνωστικών εξετάσεων απόδοσης κ.λπ.) καθώς και οργανωτικά καθήκοντα (σχεδιασμός δοκιμαστικών αγώνων, σχεδιασμός έξω-αθλητικών εκδηλώσεων, οργάνωση υλικού, τροφοδοσία αγώνων, οργάνωση μετακινήσεων από και προς τους αγώνες κ.λπ.) Από άποψη κινήτρων, είναι ωφέλιμο για τη συνεργασία εντός της προπονητικής ομάδας να κατανέμονται σαφώς τα καθήκοντα και οι τομείς ευθύνης, λαμβάνοντας υπόψη τις επιθυμίες καθώς και τις δυνάμεις και τις ικανότητες των μεμονωμένων προπονητών και συναδέλφων. Με αυτόν τον τρόπο, ο καθένας μπορεί να συνεισφέρει στην ομάδα και στους κοινούς στόχους με τον καλύτερο δυνατό και ατομικά κατάλληλο τρόπο.
Σχέδια προετοιμασίας ποδοσφαίρου
Είναι επίσης σκόπιμο να συμφωνηθούν ιδέες σχετικά με το περιεχόμενο των προπονήσεων. Ποια είναι τα βασικά δομικά στοιχεία της προπόνησης, πώς θα πρέπει να μοιάζει βασικά ο τρόπος παιχνιδιού της ομάδας; Ποιες ιδέες και παράγωγα υπάρχουν για την προπόνηση, τι είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην προπονητική εργασία; Και εδώ η ενιαία κατανόηση υποστηρίζει την καλή συνεργασία και τη διαμεσολάβηση, διαφορετικά οι διαφορετικές απόψεις που δεν έχουν συζητηθεί μπορεί να οδηγήσουν σε συγκρούσεις και παρεξηγήσεις μεταξύ τους και προς τους παίκτες.
Συνιστάται ένα σχέδιο-πλαίσιο για τον προγραμματισμό των ραντεβού και των σταθερών ωρών της ομάδας. Εδώ, είναι σημαντικό να καθοριστούν ή να διευκρινιστούν εγκαίρως σημαντικές και επαναλαμβανόμενες ημερομηνίες και χρονοδιαγράμματα:
Ώρες προπόνησης
- Συχνότητα
- Διαθεσιμότητα των παικτών
- Έναρξη και ώρα έναρξης
- Σημείο συνάντησης
- Πρόσθετα (στίβος, προπόνηση τερματοφύλακα, ανάλυση βίντεο, ομαδικές συναντήσεις)
Πρωτάθλημα/φιλικοί αγώνες
- Καθορισμένα χρονικά διαστήματα - Πότε διεξάγονται οι αγώνες;
- Σημεία συνάντησης - Αναχωρήσεις
Ελεύθερες ώρες και αργίες
- Διακοπές
- Περίοδοι χωρίς πρωτάθλημα
- Διακοπές
Άλλες καθορισμένες ημερομηνίες
- Ομαδικές εκδηλώσεις
- Ημερομηνίες διάγνωσης και δοκιμών
- Βραδιές γονέων
- Έναρξη περιόδου, χριστουγεννιάτικο πάρτι, τέλος της περιόδου
Η περίοδος πριν από την έναρξη της σεζόν είναι μια ιδιαίτερη περίοδος στο πλαίσιο αυτό, καθώς η διαθεσιμότητα των παικτών ποικίλλει. Οι ώρες διακοπών και αργιών πρέπει να συντονίζονται έγκαιρα, ώστε να υπάρχει ένα σαφές πλαίσιο για τον προγραμματισμό των προπονήσεων και των φιλικων αγώνων.
Σε κοινωνικό επίπεδο, θα υπάρξουν διάφορες προκλήσεις και επαναλαμβανόμενες καταστάσεις εντός της ομάδας κατά τη διάρκεια της σεζόν. Απλά παραδείγματα όπως οι προσωπικές συγκρούσεις, η απειθαρχία και τα παραπτώματα σε διάφορες μορφές είναι εξίσου μέρος κάθε σεζόν όπως και κάθε αθλητικό γεγονός.
Για την προπονητική ομάδα, μπορεί επομένως να είναι χρήσιμο στην προετοιμασία να καθοριστούν εκ των προτέρων σημαντικοί κανόνες συμπεριφοράς και μέτρα και να μοιραστούν με την ομάδα στην αρχή της προετοιμασίας. Τα βασικά στοιχεία της συνεργασίας σε μια ομάδα μπορούν να καθοριστούν εδώ σύμφωνα με τις ιδέες και τις αντιλήψεις του προπονητή ή, φυσικά, να εκπονηθούν με την ομάδα: Τι αναζητούμε στην επικοινωνία; Ποιες αξίες εκπροσωπούμε μεταξύ μας και ως ομάδα; Πώς συμπεριφερόμαστε εντός και εκτός γηπέδου; Τι είναι σημαντικό για την προπονητική ομάδα ή την προπονητική ομάδα μαζί με την ομάδα; Κάθε προπονητής μπορεί και πρέπει να αποφασίσει ξεχωριστά αν αυτό καταλήγει σε έναν κατάλογο ποινών, ένα ομαδικό ταμείο ή μια συμφωνία.
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό για τα τμήματα υποδομών είναι η επικοινωνία με τους γονείς. Κατ' αρχήν, τακτικές εκδηλώσεις όπως οι βραδιές γονέων βοηθούν στην εμπλοκή των γονέων στις σκέψεις και τον προγραμματισμό των προπονητών και στις εξελίξεις της ομάδας. Οι γονείς, ως ουσιαστικοί υποστηρικτές και χορηγοί των παιδιών τους, πρέπει να ενημερώνονται για οργανωτικές πτυχές σε επαναλαμβανόμενη βάση και σε πρώιμο στάδιο. Μια μετρημένη ανταλλαγή απόψεων σε αθλητικό επίπεδο αποδεικνύεται επίσης συχνά χρήσιμη προκειμένου να τους κερδίσουν ως υποστηρικτικό μέρος στο παρασκήνιο για την ομάδα και τον κάθε παίκτη.
Στόχοι και επιδιώξεις στην προετοιμασία πριν από τη σεζόν
Ένα καλό ξεκίνημα στη σεζόν με μια νίκη στον πρώτο αγώνα, πολλές νίκες, βαθμούς, γκολ και σπουδαίες εμφανίσεις από την αρχή – είναι ενδεχομένως ο κλασικός στόχος για την προετοιμασία στο πίσω μέρος του μυαλού πολλών προπονητών.
Για να μπορέσει να επηρεάσει τους παίκτες του κατά τη διάρκεια της σεζόν και να τους υποστηρίξει όσο το δυνατόν καλύτερα ατομικά και ομαδικά, κάθε προπονητής πρέπει να γνωρίζει και να γνωρίζει τους παίκτες του. Θα πρέπει να γνωρίζει τα δυνατά τους σημεία, τις δυνατότητές τους και τις αγαπημένες τους κινήσεις, καθώς και τα χαρακτηριστικά του χαρακτήρα τους και τα πολύ προσωπικά τους χαρακτηριστικά. Η προετοιμασία πριν από τη σεζόν παρέχει μια σημαντική περίοδο εμπειρίας και παρατήρησης για το σκοπό αυτό. Μαζί με τους συνεργάτες του, ο προπονητής μπορεί να αντιληφθεί κάθε παίκτη ξεχωριστά, να τον μελετήσει σε μορφές παιχνιδιού και διάφορες ασκήσεις, καθώς και στη συμπεριφορά του εκτός ποδοσφαιρικού γηπέδου. Κατά συνέπεια, σε αυτή την πρώτη φάση της σεζόν δεν είναι αποκλειστικά απαραίτητο να προπονηθεί, να βελτιωθεί και να σκεφτεί την πρώτη αγωνιστική ημέρα, ένας πολύ κοντινός στόχος μπορεί να είναι: Η παρατήρηση και η παρακολούθηση, προκειμένου να διαβαστούν οι ατομικοί και ομαδικοί στόχοι από την τρέχουσα απόδοση και την πραγματική κατάσταση.
Από αυτές τις αρχικές παρατηρήσεις της τρέχουσας ομάδας και σε συνδυασμό με τις εμπειρίες των προηγούμενων ετών και με προηγούμενες ομάδες, ο προπονητής μπορεί πλέον και συνεχώς να αντλεί περιεχόμενο, βήματα ανάπτυξης και προπονητικές μονάδες. Ποιες συμπεριφορές - τεχνικές, στοιχεία τακτικής, πτυχές της αλληλεπίδρασης και αρχές του παιχνιδιού - πρέπει να διδαχθούν; Ένας αντίστοιχα περαιτέρω στόχος για την προετοιμασία είναι η έναρξη αυτής της ανάπτυξης. Είναι καθησυχαστικό αλλά και προκλητικό για κάθε προπονητή ότι δεν μπορεί να υπάρξει ενιαία πρότυπη λύση και ότι, για παράδειγμα, η ηλικιακή ομάδα, το επίπεδο απόδοσης, η σύνθεση της ομάδας καθώς και οι προηγούμενες δικές του εμπειρίες ως προπονητή μπορούν και μπορούν να οδηγήσουν σε ένα πολύ συγκεκριμένο και διαφορετικό από χρόνο σε χρόνο σχέδιο προετοιμασίας.
Όσον αφορά αυτούς και διάφορους άλλους στόχους, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προετοιμασία, αποτελεί ένα πρώτο μέρος της σεζόν που καταλήγει ομαλά στον αγώνα. Οι αρχικές εκτιμήσεις για την εξέλιξη συνεχίζονται. Συνεχίζονται και προστίθενται περαιτέρω παρατηρήσεις και εμπειρίες. Ο συνεχής έλεγχος, η προσαρμογή των στόχων είναι επιτρεπτή και συχνά αναγκαία.