Το ποδόσφαιρο τα τελευταία χρόνια έχει υποστεί πολλές μεταβολές. Οι απαιτήσεις, τόσο στον επιθετικό, όσο και στον αμυντικό τομέα έχουν αυξηθεί. Πλέον βλέπουμε ποδοσφαιρικά παιχνίδια τα οποία ακολουθούν φρενήρεις ρυθμούς και μεγάλη ανταγωνιστικότητα. Η φυσική κατάσταση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο γιατί οι χώροι και ο χρόνος σκέψης των παικτών έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό.
Επομένως, οι ποδοσφαιριστές καλούνται να βρίσκουν λύσεις και να αντιδρούν γρήγορα κάτω από συνθήκες πίεσης. Για το λόγο αυτό, η προπόνηση πρέπει να γίνει πιο μεθοδική, έτσι ώστε να προετοιμάζει τους παίκτες να σκέφτονται και να ενεργούν όσο το δυνατό πιο γρήγορα και ταυτόχρονα να μην παραμελούνται οι τομείς της τεχνικής και της τακτικής.
Οι ποδοσφαιριστές του σήμερα, πρέπει να είναι ικανοί να επιβάλλουν ένα συγκεκριμένο ρυθμό παιχνιδιού όταν η ομάδα τους έχει την μπάλα, αλλά και να αμύνονται αποτελεσματικά ώστε να αναχαιτίσουν τον αντίπαλο. Το ποδόσφαιρο είναι όσο ποτέ άλλοτε ένα ομαδικό παιχνίδι. Όπως όλοι γνωρίζουμε, στα 90+ λεπτά που διαρκεί ένας αγώνας, ο κάθε παίκτης έχει στην κατοχή του την μπάλα από 1,5 έως 3 λεπτά, γεγονός που καταδεικνύει τη σημασία που έχουν στο σύγχρονο ποδόσφαιρο οι κινήσεις χωρίς την μπάλα, τόσο στον αμυντικό, όσο και στον επιθετικό τομέα.
Κατοχή της μπάλας
Στην φάση της κατοχής της μπάλας, οι ποδοσφαιριστές πρέπει να υποστηρίζουν τον παίκτη που έχει την μπάλα, δημιουργώντας έτσι καταστάσεις αριθμητικού πλεονεκτήματος και δίνοντας τη δυνατότητα για περισσότερες επιλογές στην ανάπτυξη του παιχνιδιού. Απαραίτητη προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι το υψηλό αίσθημα της ομαδικότητας των παικτών. Επίσης, ο κάθε παίκτης θα πρέπει να γνωρίζει το ρόλο του, να έχει επίγνωση των ικανοτήτων του, καθώς επίσης και των δυνατοτήτων των συμπαικτών του και γενικότερα της ομάδας του.
Σαφώς και στον επιθετικό τομέα, οι ατομικές αρετές του κάθε παίκτη με την μπάλα παίζουν σημαντικό ρόλο αλλά η ποιότητα των κινήσεων χωρίς αυτήν καθορίζει την αποτελεσματικότητα. Το παιχνίδι χωρίς την μπάλα σχετίζεται με την ικανότητα της μεταβίβασης και της υποδοχής.
ΑΡΧΕΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ
Όταν η ομάδα μας έχει την μπάλα
- Ξεμαρκάρισμα - κινήσεις
- Κάλυψη της μπάλας με το σώμα (ο κάτοχος της μπάλας)
- Σωστές μεταβιβάσεις
Όταν ο αντίπαλος έχει την μπάλα
- Σωστή τοποθέτηση
- Μαρκάρισμα
- Αναχαίτιση της πάσας (όταν αυτό είναι δυνατόν)
•·· ·Μαχητικότητα
ΑΡΧΕΣ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ
Όταν η ομάδα μας έχει την μπάλα
- Διείσδυση
- Χρησιμοποίηση του πλάτους του γηπέδου
- Κινητικότητα
- Να μην είμαστε προβλέψιμοι.
Όταν ο αντίπαλος έχει την μπάλα
- Καθυστέρηση ανάπτυξης του αντιπάλου
- Αυτοσυγκέντρωση
- Ισορροπία
•·· ·Έλεγχος και περιορισμός του ρίσκου
Ανάπτυξη παιχνιδιού
Οι παίκτες προσφέρονται για να δεχτούν τη μπάλα από τον συμπαίκτη τους, ξεφεύγοντας από την επιτήρηση του αντιπάλου. Οι παίκτες· κινούνται προς την μπάλα.
Τα πλεονεκτήματα της πάσας έναντι της ντρίπλας είναι ότι κερδίζουμε χώρο και χρόνο, με εξοικονόμηση ενέργειας και αποφυγή του ρίσκου να έρθουμε αντιμέτωποι με τον αντίπαλο.
Κατά την ανάπτυξη του παιχνιδιού, οι παίκτες να μην βρίσκονται σε ευθεία γραμμή με τον ποδοσφαιριστή που έχει την μπάλα. Η κατάλληλη τοποθέτηση γι΄αυτόν το σκοπό είναι η διάταξη σε σχήμα τριγώνου, η οποία δίνει περισσότερες επιλογές στον κάτοχο της μπάλας. Επίσης, όλοι γνωρίζουμε ότι όταν οι παίκτες βρίσκονται σε ευθεία, αναγκάζονται να παίξουν παράλληλα, το οποίο είναι επικίνδυνο.
Η κάθετη διείσδυση αποτελεί τον πιο γρήγορο τρόπο για να έρθουμε σε θέση βολής με την αντίπαλη εστία. Οι μεγάλες μπαλιές δεν το επιτυγχάνουν αυτό, αντιθέτως οι παίκτες πρέπει να κερδίζουν μέτρα πιο κοντά στην περιοχή του αντιπάλου.
Επίσης, οι παίκτες πρέπει να εκμεταλλεύονται το πλάτος του γηπέδου για να ανοίξουν την αντίπαλη άμυνα, αλλά και για τη χρησιμοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερου χώρου για την δική μας ανάπτυξη.
Η διαρκής κίνηση των ποδοσφαιριστών μας, αναγκάζει τον αντίπαλο να μετακινείται συνεχώς δημιουργώντας έτσι για μας τους απαραίτητους κενούς χώρους.
Στο ποδόσφαιρο, είναι πολύ σημαντικό να μην είσαι προβλέψιμος, γεγονός το οποίο φέρνει εξ απροόπτου τον αντίπαλο.
Ο τρόπος παιχνιδιού μιας ομάδας εξαρτάται από τα εξής:
- από τις τεχνικές δεξιότητες των παικτών
- από τις πνευματικές ικανότητες
- από το ομαδικό πνεύμα
Το ομαδικό πνεύμα καθορίζει την αποτελεσματικότητα στον επιθετικό τομέα, την αποτελεσματικότητα στον αμυντικό τομέα και γενικότερα την ισορροπία της ομάδας.
Πως δημιουργείται το αριθμητικό πλεονέκτημα στην φάση που η ομάδα μας έχει την κατοχή της μπάλας.
Η τακτική μιας ομάδας χαρακτηρίζεται από τη συγχώνευση των χαρακτηριστικών όλων των παικτών προς όφελος του συνόλου, και χρήση όλων των δυνατοτήτων τους πάντα σε σχέση με τον αντίπαλο, με στόχο το καλύτερο αποτέλεσμα.
Ο κύριος στόχος της τακτικής μιας ομάδας είναι -όταν έχουμε στην κατοχή μας την μπάλα- να δημιουργήσει κατάσταση αριθμητικού πλεονεκτήματος σε σχέση με τον αντίπαλο. Όταν έχει αποκτηθεί ένα τέτοιο πλεονέκτημα, αυξάνονται οι πιθανότητες της σωστής ανάπτυξης του παιχνιδιού και η δημιουργία ευκαιριών μπροστά από την εστία του αντιπάλου. Αυτές οι καταστάσεις αριθμητικής υπεροχής πρέπει να επιζητούνται από τους παίκτες σε όλες τις ζώνες του γηπέδου, όταν έχουμε ή όχι την μπάλα.
Καταστάσεις αριθμητικού πλεονεκτήματος:
- Η πιο απλή περίπτωση είναι το 2 εναντίον 1
•·· ·Στην περίπτωση που έχουμε αριθμητική ισοδυναμία με τον αντίπαλο, ένα γρήγορο ξεμαρκάρισμα μπορεί να δημιουργήσει το ποθητό πλεονέκτημα.
- Η περίπτωση όπου ένας παίκτης ντριμπλάρει τον προσωπικό του αντίπαλο.
Παραδείγματα
- 2 εναντίον 1
Στην περίπτωση που βλέπουμε στο σχήμα 1, ο παίκτης χωρίς μπάλα πρέπει να βρίσκεται συνεχώς σε θέση στήριξης ως προς τον κάτοχο της μπάλας
- 3 εναντίον 2
Ο μεσαίος παίκτης κάνει κίνηση προς τα εμπρός για να δημιουργήσει χώρο, ενώ ο κάτοχος της μπάλας κινείται προς τον αντίπαλο του.
- Δημιουργία πλεονεκτήματος με ντριμπλάρισμα - 2 εναντίον 2
Ο παίκτης που έχει την μπάλα ντριμπλάρει τον αντίπαλό του και ταυτόχρονα ο συμπαίκτης του κάνει την κατάλληλη κίνηση για να δημιουργήσει χώρο.
Ασκήσεις
Οι παρακάτω ασκήσεις πραγματοποιούνται σε περιορισμένο χώρο, όπου χρησιμοποιούνται οι τεχνικές ικανότητες των παικτών, γιατί το παιχνίδι γίνεται σε γήπεδα μικρών διαστάσεων, με μεγάλη πίεση και αυξημένη ένταση.
Άσκηση 1: 1 εναντίον 1, με έναν παίκτη στήριξης ο καθένας.
Σε αυτόν τον μικρό χώρο, ο κάθε παίκτης προσπαθεί να εκμεταλλευθεί τον εξωτερικό του συμπαίκτη για να περάσει τον αντίπαλό του και να μεταφέρει την μπάλα στην απέναντι ζώνη.
Άσκηση 2: 2 εναντίον 2, με 2 παίκτες στήριξης ανά ομάδα
Παιχνίδι 2 εναντίον 2, όπου σκοπός της κάθε ομάδας είναι να αλλάξει 10 συνεχόμενες πάσες με τη βοήθεια και των παικτών στήριξης.
Άσκηση 3: 4 εναντίον 2
Δημιουργούμε 3 ομάδες αποτελούμενες από 2 παίκτες η κάθε μία. Η ομάδα που χάνει την μπάλα προσπαθεί να την ξανακερδίσει, ενώ οι άλλες δυο κάνουν παιχνίδι κατοχής.
Άσκηση 4: 2 εναντίον 2 με 2 ουδέτερους εξωτερικούς παίκτες
Σε αυτόν τον μικρό χώρο, η ομάδα που έχει την μπάλα προσπαθεί να εκμεταλλευθεί τους εξωτερικούς ουδέτερους παίκτες για να μεταφέρει την μπάλα στην απέναντι ζώνη.
Άσκηση 5: 3 εναντίον 3 με 1 παίκτη μπαλαντέρ
Ο μπαλαντέρ παίζει με την ομάδα που έχει την μπάλα, της οποίας ο στόχος είναι να βάλει γκολ σε μία από τις δύο μικρές εστίες του αντιπάλου.
Άσκηση 6: 5 εναντίον 3
Η άσκηση πραγματοποιείται σε όλο το γήπεδο. Σε κάθε μισό του γηπέδου δημιουργούμε κατάσταση 5 επιθετικών εναντίον 3 αμυντικών. Οι 5 επιθετικοί προσπαθούν να βάλουν γκολ στην εστία, ενώ οι 3 αμυντικοί, μόλις κλέψουν την μπάλα, προσπαθούν να δώσουν γρήγορη πάσα στους 5 δικούς τους επιθετικούς.
Άσκηση 7: 3 εναντίον 3 με 2 ουδέτερους εξωτερικούς παίκτες στις πλευρικές ζώνες
Η άσκηση πραγματοποιείται σε όλο το γήπεδο. Στην κεντρική ζώνη δημιουργούμε κατάσταση 3 εναντίων 3, και η ομάδα που έχει στην κατοχή της την μπάλα έχει τη βοήθεια των 2 ουδέτερων εξωτερικών παικτών στις πλευρικές ζώνες. Ο περιορισμός είναι να γίνουν 10 συνεχόμενες πάσες μέσα στην κεντρική ζώνη προτού ολοκληρωθεί η φάση στην αντίπαλη εστία.